Legale wietfabriek in Nieuw Beerta in de steigers. Eerste cannabisplantjes komen in juni. ‘We gaan geschiedenis maken’

Bron: DvhN door Ina Reitzema 30-01-2023

De bouw van de eerste legale wietfabriek in Noord-Nederland is begonnen. ,,Hier krijgen we vleugels van’’, zegt eigenaar/investeerder Jetze de Raad over het bijzondere project in Nieuw Beerta.

,, Huge man . ’’ Ook opdrachtgever Jetze de Raad (53) zelf is danig onder de indruk van de uitgestrekte betonvloer en hoge spanten aan de Hoofdweg in Nieuw Beerta. De bouw van de eerste legale wietfabriek in Noord-Nederland is begonnen. ,,Dit is cannabis telen op industrieel niveau.’’

Met jaarlijks 300.000 planten wordt 6500 kilo softdrugs geproduceerd voor het wietexperiment, een legale wietketen onder toezicht van de overheid. Grote gecontroleerde hoeveelheden, met als doel criminaliteit tegen te gaan.

De Raad heeft zin in zijn nieuwe avontuur. De ondernemer wilde zijn carrière eigenlijk afbouwen, maar de kans om mee te doen aan het wietexperiment wilde hij niet laten lopen. Zijn bedrijf Biobizz produceert en verkoopt sinds 1992 wereldwijd nutriënten en teeltsubstraten voor de cannabissector. ,,Wat is er mooier om dan nu aan de andere kant te staan en zelf te gaan kweken?’’, zegt De Raad, die in Groningen ook een biotechnologisch onderzoeksbedrijf heeft.

Modelwietkwekers

Het ging bijna niet door. Hij zat niet bij de tien initiatiefnemers die de overheid selecteerde voor de productie en levering aan coffeeshops in elf gemeenten. Maar De Raad is niet voor één gat te vangen en kocht zich in bij John en Ines Meijers. Dit stel kreeg landelijke bekendheid als ‘modelwietkwekers’, omdat ze jaren geleden in Bierum in alle openheid wiet verbouwden en hun winst keurig opgaven bij de belastingdienst. Ze werden veroordeeld tot een hoge boete en raakten alles kwijt.

Deze voorvechters voor legale wietteelt werden wél ingeloot en streken voor het experiment neer in Nieuw Beerta. Op die locatie vindt nu de nieuwbouw plaats. De Meijers krijgen een adviserende rol, hun groene vingers komen goed van pas.

Holigram heet deze eerste wietfabriek in Noord-Nederland. De Raad en zijn mede-investeerders − ze steken de eerste anderhalf jaar 20 miljoen euro in het project − gaan niet voor de grote bulk, maar voor kwalitatief goede en bijzondere soorten. ,,Voor de echte liefhebber. Geen mainstream, maar top-notch.’’

Landrassen dus: Lokale cannabisvariëteiten uit traditionele productielanden. Deze oer-wietsoorten vormen de basis van alle moderne cannabiskruisingen en hebben meer cannabinoïden (werkzame stoffen THC, CBD en CBN), terpenen (oliën die zorgen voor geur en smaak) en andere werkzame stoffen. ,,Daar is zeker een markt voor’’, aldus De Raad. ,,Het is snel bekend wie het beste spul heeft. Wij gaan voor de speciale hybrides in plaats van voor de massa.’’

decriminaliseren van cannabis. Sinds de invoering van het gedoogbeleid in 1976 kan je hier ongestraft een jointje roken. Maar inmiddels is Nederland dus ingehaald. Binnen Europa hebben meerdere landen de stap naar legalisering gezet: Malta, Luxemburg, Duitsland en Italië zijn bezig met de legalisering van cannabis.

Het verdienmodel was voor De Raad niet de reden om mee te doen aan de wietproef. Hij is ervan overtuigd dat er drastisch iets moet veranderen in Nederland. En het avontuur trekt. ,,Dit is een fantastisch, uniek project waarmee we geschiedenis gaan schrijven. Wat een uitdaging om in zo’n korte tijd zoiets groots uit de grond te stampen.’’

Bouw wietfabriek Wildervank begint in het voorjaar

Investeringsgroep Q-farms begint binnenkort met de bouw van de teeltlocatie aan de Siriusweg op een bedrijventerrein in Wildervank. ,,In maart gaan we het terrein bouwrijp maken’’, zegt woordvoerder Claas van Os. Aansluitend begint de bouw. ,,M et onze breeders en coffeeshops zijn we al druk in de weer met de selectie van variëteiten.’’

Hij verwacht dat de eerste stekjes voor het eind van het jaar geplant kunnen worden. ,,We liggen dus redelijk op schema.’’

Q-farms moest lang wachten op de vergunning, omdat CDA-burgemeester Berry Link tegen de komst van de fabriek is. Voor zijn aanstelling had de gemeenteraad echter al ingestemd met het project. Alle vergunningen zijn onlangs geregeld en de grond is aangekocht. ,,We hebben met elkaar een streep gezet onder het verleden en richten ons nu op de toekomst ’’, aldus Van Os.

Duurzame teelt

De groep Oost-Groninger ondernemers van Q-farms investeert ruim 30 miljoen euro in de hightech teeltlocatie in Wildervank. De fabriek gaat gasloos telen en zal een deel van de benodigde energie opwekken met zonnepanelen. De planten worden geteeld met behulp van energiezuinige ledverlichting. Van Os: ,,Hiermee zetten we de eerste stap richting duurzame teelt, aangezien het verbruik ongeveer een derde bedraagt van gewone kweeklampen.’’

In Groningen heeft het bedrijf Leli Holland begin december een vergunning aangevraagd voor de bouw van een bedrijfshal met kantoor aan de Liverpoolweg (industrieterrein Westpoort) voor de teelt van staatswiet. De procedure loopt. Pas na het verkrijgen van de gemeentelijke toestemmingen kan het bedrijf starten. Leli Holland w il ook een vestiging in Drachten beginnen.

Wietproef vertraagd van start

Het experiment met verkoop van legale cannabis in coffeeshops in elf gemeenten gaat zoals het nu lijkt in het eerste kwartaal van 2024 van start.

Aanvankelijk wilde de overheid beginnen in 2021, maar procedures vergen meer tijd dan verwacht. H et is voor de meeste geselecteerde telers moeilijk om een locatie te regelen en de benodigde vergunningen te krijgen. G emeenten zijn terughoudend, vooral vanwege het veiligheidsaspect.

Voor de producenten is het soms ook moeilijk om een een bankrekening te openen. Banken worden liever niet met wietteelt geassocieerd. Ook de stijging van bouwkosten en energieprijzen van het afgelopen jaar hebben vertraging veroorzaakt. Daarnaast moet er voldoende en een rijk gevarieerd aanbod van wiet en hasj gewaarborgd zijn voordat de proef van start kan.

Alleen nog staatswiet in Groningen

Voor het ‘Experiment gesloten coffeeshopketen’ zijn in Noord-Nederland drie cannabisfabrieken gepland: in Nieuw Beerta, Veendam en Groningen. In heel Nederland zijn in totaal tien partijen ingeloot om staatswiet te verbouwen, elk zo’n 6500 kilo per jaar. Zij gaan onder toezicht kwalitatief goede wiet en hasj produceren voor bijna zeventig coffeeshops in elf ‘experimenteergemeenten’. I n het Noorden is hiervoor alleen Groningen geselecteerd. C offeeshops mogen tijdens de proeftijd (vier jaar) hun voorraden alleen betrekken bij de uitverkoren tien producenten.

Om criminele motieven uit te sluiten, zijn alle telers juridisch doorgelicht in een zogeheten Bibob-onderzoek. Dat geldt ook voor investeerders.

Met de proef wil de overheid onderzoeken of legalisatie van wiet en hasj mogelijk is. In Nederland wordt het gebruik van deze softdrugs al decennialang gedoogd. Verkoop in coffeeshops mag, maar de bevoorrading is officieel verboden, evenals het kweken. Juridisch een lastige situatie, die criminelen volop mogelijkheden biedt grote winsten te maken met de handel. De wietfabrieken staan onder strenge controle van de overheid en het is de bedoeling dat ze een kwaliteitsimpuls geven aan wiet en hasj.