Baas coffeeshop moet 11 miljoen aan staat betalen voor ‘crimineel’ verkregen winst
Peter de Graaf16 september 2020, 17:13
De eigenaar van de inmiddels opgeheven coffeeshop Checkpoint in Terneuzen en zijn bedrijf moeten in totaal 11 miljoen euro aan de staat betalen. Dat heeft het gerechtshof in Den Haag woensdag bepaald in een ‘pluk-ze-zaak’ die justitie had aangespannen tegen wat ooit de grootste coffeeshop van Nederland was.
Tijdens de rechtszitting in juni kwam het Openbaar Ministerie met een claim van zelfs ruim 22 miljoen euro. Het hof heeft dat bedrag echter gehalveerd, omdat ‘de overheid een actieve en faciliterende rol speelde bij de ontwikkeling van de coffeeshop’.
Ook lieten de rechters meewegen dat de overheid zelf ook heeft geprofiteerd van de superwinsten van de coffeeshop (via de inning van parkeergeld en belastingen bijvoorbeeld). En dat diezelfde overheid ‘wist of kon weten’ dat zulke hoge winsten alleen mogelijk waren indien de coffeeshop de gedoogvoorwaarde over de maximale handelsvoorraad (500 gram cannabis) voortdurend overtrad.
Checkpoint was jarenlang de grootste coffeeshop van Nederland, met vijf verkoopbalies, 90 werknemers en gemiddeld 2.900 klanten per dag, die vooral uit België en Noord-Frankrijk kwamen. In de weekenden trok het moderne, grand café-achtige gebouw aan de Scheldeboulevard wel 5.000 klanten per dag. Om die massale stroom van drugstoeristen in goede banen te leiden, had de gemeente zelfs wegwijzers naar Checkpoint op toegangswegen geplaatst.
De coffeeshop verkocht liefst 10 tot 12 kilo wiet en hasj per dag. Het bedrijf was transparant en open over zijn boekhouding. Zo werd in 2006 een winst van 10 miljoen euro (op een omzet van 26 miljoen) geboekt.
Slepende rechtsgang
Maar op een gegeven moment was de coffeeshop zo groot geworden dat het OM besloot om in te grijpen. Bij invallen in 2007 en 2008 werden respectievelijk 96 en 130 kilo softdrugs in en buiten de coffeeshop (op meerdere adressen in Terneuzen) gevonden. In 2009 werd de coffeeshop definitief gesloten wegens overtreding van de gedoogregels. Daarna volgde een slepende rechtsgang.
In 2010 veroordeelde de rechtbank in Middelburg de coffeeshopeigenaar voor het leiding geven aan een criminele organisatie. Daarna verklaarden de gerechtshoven in Den Haag en Amsterdam het OM echter twee keer niet-ontvankelijk – want het waren gemeente en OM die coffeeshop Checkpoint zo groot hadden laten worden.
De Hoge Raad verwees de zaak terug naar het gerechtshof in Den Bosch, die eind 2017 oordeelde: wel schuldig aan het leiden van een criminele organisatie (die de gedoogvoorwaarden overtrad), geen straf. Dat was voor het OM het startsein om de coffeeshopeigenaar kaal te gaan plukken. De winsten over 2006, 2007 en 2008 werden becijferd op 22 miljoen euro. Omdat Checkpoint de regels van het gedoogbeleid had overtreden, werd dat allemaal gezien als wederrechtelijk ofwel crimineel verkregen winsten.
Het hof in Den Haag veroordeelde de coffeeshopeigenaar woensdag tot betaling van 7,5 miljoen euro aan de staat. Zijn bedrijf Chess BV moet 3,5 miljoen betalen. ‘Het te betalen bedrag (in totaal 11 miljoen euro) is bijna de helft van de winst die de shop in de periode van 2006 tot en met 2008 behaalde’, aldus het hof.